Türkiye Otelciler Federasyonu ( TÜROFED ) Yönetim Kurulu Üyesi ve Alanya Turistik İşletmeciler Derneği Başkanı Burhan Sili ; Gazipaşa Havalimanı ile bölge turizmde rekabetin farklı bir boyuta taşınacağını dile getirerek, birçok hava yolunun günlük seferlere başlamasıyla Gazipaşa Havaalanı’nın uluslararası arena da kabul gören bir hava alanına dönüştüğünü ifade etti.
Gazipaşa Havaalanı seferlere başlamasıyla hareketlendi. Havaalanının faaliyete geçmesinin ardından bölgedeki artışlar nedir?
Alanya 1960’lı yıllarda ev pansiyonculuğuyla turizme başlayan bir coğrafya. Bu anlamda Akdeniz Çanağı’na baktığımızda bölgenin turizm anlamında öncüsü diyebiliriz. Bugün geldiğimiz noktada 160 bin yatağımızla ve 5 yıldızlısından apartına 600 civarında turistik tesisimizle hizmet veriyoruz. Tüm Antalya bölgesine gelen misafir potansiyelinin yüzde 30’unu ağırlıyoruz.
Alanya bölgesi bir 5 yıl sonra nasıl bir turizm bekliyor?
Yeni yatak arzlarıyla birlikte önümüzdeki yıllarda bu rakamların yükseleceğini öngörüyoruz. Yapmış olduğumuz faaliyetlerle turizmin mevsimsellikten çıkarılıp 12 aya yayılması sürecinde alternatif turizm olanaklarının getirilmesi çalışmalarıyla birlikte turist sayısı çok daha artacaktır. Bunun için de gerekli çalışmaları ve gayreti göstermekteyiz. Örneğin golf alanlarının Alanya’da 5 bölgede tahsis edilmesi ve bu alanların ihaleye çıkarılması aşamasına gelinmesini çok önemsiyoruz. Alanya Turistik İşletmeciler Derneği (ALTİD) olarak spor olanaklarının arttırılması anlamında yapmış olduğumuz çalışmalar var. Doğa sporlarıyla alakalı, yürüyüş, bisiklet, yollarının haritalandırılması, bunların işaretlenmeleri, tabelalandırma gibi çalışmalarımız var. Kısa bir dönem önce Alanya’da dalga sörfü projesini Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (BAKA) ile birlikte tamamladık. Bir yandan Alanya-Konaklı Kongre Merkezi’yle birlikte kongre turizmine ciddi bir alt yapı oluşturduk ve kongre turizmi üzerine de yoğunlaştık. Bütün bunları değerlendirirsek önümüzdeki yıllarda ‘Ölü sezon’ diye tabir ettiğimiz kış aylarında da belirli bir potansiyele ulaşmamızla birlikte Alanya, çok daha geniş bir kapasiteyle yüksek gelir elde eden bir bölge haline gelecek.
Alanya Gazipaşa Havalimanı ülke turizmi ve Alanya açısından son derece önemli. Son 3 senedir çok ciddi bir atak içerisinde. Öncesinde uzun bir süre bekleyiş söz konusuydu ama 2011 itibariyle 8 bin yolcuyla başlayan hareket, 2012’de 86 bine, 2013 yılında da 380 binlere kadar ilerlemiş durumda. 2014 yılı hedeflerimiz 600 bin ve üzeri.
Havaalanının faaliyete geçmesiyle farklı pazarlardan misafir ağırlamaya başladınız mı?
Öncelikle ağırlıklı dış pazarlardan, bölgemize misafir potansiyeli olan ülkelerden charter seferler başladı. İskandinav ülkelerinden, Hollanda’dan, Sun Express ile birlikte Almanya’dan haftanın 6 günü 5 farklı şehirden tarifeli seferlerle birlikte çok ciddi potansiyel oluştu. Bugün gelinen noktada Pegasus, Anadolujet ve Onur Air Alanya Gazipaşa Havalimanı’nın gelişmesinde önemli katkılar sağladı ki iç hatlardaki ilk ciddi seferleri Pegasus başlattı. Öncülük anlamında adımlar atan Pegasus’un uçakları dolu kapasiteyle uçmaya halen devam ediyor.
25 Temmuz itibariyle de Türk Hava Yolları’nın seferlere başlamasıyla uluslararası niteliği olan bu havalimanımız artık havacılık sektörü açısından da kesinlikle kabul görür bir noktaya geldi. Gazipaşa Havalimanı’nın çok daha ileri noktalara ulaşacağına inanıyoruz. Orta vadede ilk hedefimiz 3 milyon yolcu. Bununla alakalı olarak bir takım olması gereken faaliyetler de yürütülmektedir. Apron genişletme çalışmaları Alanya Gazipaşa Havalimanı işletmecisi olan TAV tarafından tamamlandı. Pistin uzatılmasıyla alakalı olarak istimlak çalışmaları için Bakanlar Kurulu kararı alındı. Tabii burada bu konuyla alakalı emeği geçen herkese, özellikle de AB Bakanımız Sayın Mevlüt Çavuşoğlu’na bir kez daha emeklerinden dolayı teşekkür etmek istiyorum.
Havaalanının faaliyete geçmesiyle farklı pazarlardan misafir ağırlamaya başladınız mı?
Alanya Gazipaşa Havalimanı’nın devreye girmesiyle birlikte farklı pazarlardan ziyade, mevcut pazarlardan çok daha konforlu ve nitelikli ulaşım sağlanması açısında önemli fayda gördük. Önümüzdeki dönemlerde de hali hazırda bölgemize talep göstermeyen pazarların da devreye gireceğine inanıyor ve bu doğrultuda tanıtım çalışmalarımıza devam ediyoruz.
Bölgede rekabet nasıl devam eder?
Önümüzdeki dönemde Akdeniz Çanağı’ndaki yatak arzının ciddi oranda artışıyla birlikte rekabet çok farklı bir boyuta da taşınacak. Sadece kendi içimizde değil, İspanya, Yunanistan, Mısır, Tunus gibi ülkeler de kapasitelerini arttırmaktalar. Yapmakta olduğumuz deniz, kum, güneş turizmi bağlamında bu rakip ülkelere nazaran çok daha dinamik ve nitelikli servis verebilen bir yapıya sahibiz. Bu anlamda avantajımız büyük. Bu özelliklerimizi de önümüzdeki yıllara taşımak durumundayız. Ayrıca nitelikleri açısından eskimekte olan tesislerimizi yenilemek, çevre değerleriyle bütüncül bir anlayışla hareket etmek ve servis niteliğimizi daha da arttırmakla beraber, farklı turizm alanlarına da yatırımlarımızı arttırarak devam ettirmek durumundayız. Turizmi sezon anlamında uzatarak sayısal ve gelir anlamında artışlar sağlamak durumundayız. Alanya turizminin 1960’lı yıllarda turizme başlaması sebebiyle bugün geldiğimiz noktada tesislerin eskimesi ve kapasitelerin yetersiz kalması gibi durumlar söz konusu. Bunu da tesis sahipleri yenileme yatırımlarıyla aşmaktalar. Bunlarla alakalı olarak bir dizi görüşmeler yaptık ve görüşmeleri sürdürüyoruz. Bu tesislerin yenilenmesi noktasında düşük faizli ve uzun vadeli kredilerin verilmesi sürecinde kamunun da devletin de desteğinin olması inancı içerisindeyiz. Özel bankalar da turizm sektörüne son derece sıcak bakmaktalar.
Devletin, istihdama yönelik çok ciddi imkanlar yaratan hem de turizm gelirleri ve döviz gelirleri anlamında önemli katkı sağlayan bu sektörün rakiplerine karşı rekabet gücünü arttırması çok önemli. Diğer sektörlerle bağlantılı olarak, aslında ‘Yerinde ihracat’ diyebileceğimiz yüzde 95 oranında yerli ikame ile faaliyet gösteren turizm sektörü desteklenmeli.Bölgemizde rekabet, kaliteyle birlikte devam edecek. Kalitenin arttırılmasına yönelik çalışmalar, eğitim çalışmaları, nitelik arttırıcı çalışmalar bir dizi faaliyet çerçevesi içerisinde devam ediyor. Önümüzdeki dönemlerde artık tesislerin üç aşağı beş yukarı aynı hizmetleri verdiğini göz önünde bulundurursak küçük nüanslarla müşteriyi yakalamada ve sürekli hale getirmede başarı sağlayacaklarına inanıyorum.
Ülke olarak 2023 turizm hedefimiz var. Bahsi geçen hedef rakamlarına ulaşılması için, havaalanlarına inen yolcu sayısının arttırılması, farklı pazarlarda faaliyet gösterilmesi çalışmalarının daha da yoğunlaşarak sürdürülmesi gerekiyor. Avrupa’nın artış oranları malumunuz. Maksimum yüzde 3-4 oranında artış gösteren Orta Avrupa’dan bahsediyoruz. Rusya pazarında her yıl olduğu gibi bu yıl da 2’li hanelerde artış devam ediyor. Fakat Rusya’da farklı pazar olanakları da sunulmaya devam ediyor. Bu sebeple artışta belirli bir oranda azalma yaşanacaktır. Üstüne üstlük son dönemlerde Mısır’ın yaşadığı sorunlar nedeniyle Türkiye tarafında artı potansiyel oluşmuştu. Fakat Mısır’ın toparlanmasıyla bu potansiyel yeniden kendi mecrasına dönecektir. Önümüzdeki zaman diliminde, artan yatak kapasitesiyle birlikte daha ciddi bir rekabet ortamı oluşacak.
Tüm bunları değerlendirdiğimizde örneğin Çin ve Hindistan gibi pazarlarda ciddi imaj ve tanıtım çalışmaları yapılması önemli. Uçuş mesafesi baz alındığında rakip pazarlarla olan avantajımız söz konusu ki bu pazarlardan da misafir alabilmeliyiz. Uçuş mesafesi ve vize kolaylığı olarak Avrupa ülkelerine nazaran daha cazip durumdayız.Bölge olarak iç turizme ciddi önem vermekteyiz. Turizm yatırımcılarımız ve işletmecilerimiz, iç turizmi artık çok daha fazla önemsemekte ve gelişimde olmazsa olmaz noktasında olduğunun da farkında. Bu anlamda sizlerin de takip ettiği gibi erken rezervasyon kampanyaları, farklı sektörlerle özel anlaşmalar gibi bir dizi çalışma devam ediyor.
ONLİNE PAZARDA YER ALMAK İÇİN TARİFELİ SEFERLER ARTIRILMALI
Online turizm pazarından da pay alabilmemiz için tarifeli seferlerin arttırılması gerekli. Antalya ve Alanya Gazipaşa Havalimanı’na inen yolcuların yüzde 90’ı charter seferleriyle gelmektedir. Online pazarında müşterinin kendi paketini oluşturabilmesi, bağımsız hareket edebilmesi adına tarifeli seferlerin arttırılması önemli. Tabi ki bu belirli bir maliyet olarak görülecektir. Fakat ulaşım sektörünün de belki devlet desteğiyle birlikte bu alana ciddi yatırım yapması gerektiğine inanıyorum. Öncelikte THY’nin bu konuda öncü olması gerekliliğine inanıyorum. Tarifeli ve direkt sefer sayılarını potansiyel misafir gönderen ülkelere yönelik Antalya ve Alanya Gazipaşa havalimanlarına koyması ve arttırması lazım. Bu doğrultuda istediğimiz hedeflere çok daha kısa sürede ulaşma şansına sahip olacağız. Konaklama sektörü temsilcileri ve acenteciler işin gereğini çok hızlı bir şekilde yerine getiriyor. Son derece dinamik bir yapımız var.
İKİNCİL KONUTLARA SİSTEM GETİRİLMESİ ŞART
Bir yandan yatak arzı devam ederken bir yandan da residance’lar, ikincil konutlar devreye giriyor. Bunların öncelikle bir sistem içerisine alınması gerekli. Biz turizmciler, yaptığımız tüm işlerde doğal olarak bir vergiye ve kurallar manzumesine tabiyiz. Ancak bu tür ikincil konutlarda veya residance’larda kiralama yöntemiyle konaklama yaptıranların genellikle herhangi bir vergi veya kurala tabi olmadığını görüyoruz. Ayrıca turistik tesislerde konaklayan kişilerin kayıt bilgileri her akşam bağlı bulunulan jandarma veya polis merkezine bildirilmektedir. Fakat bu ikincil konutları veya residance’ları kiralayan/işletenlerin hiçbir şekilde kayıtları güvenlik birimlerine iletilmemektedir. Bu da bir güvenlik zafiyeti oluşturmaktadır. Bu durum kesinlikle sistem içerisine alınmalı. Bizimle birlikte bu alanda faaliyet gösteren İspanya, İtalya, Yunanistan gibi ülkelerde de aynı faaliyetler söz konusu. ‘Engellenmelidir’ anlamında söylemiyorum ama mutlaka kontrol altına alınmalıdır. O segmente de ciddi talep gösteren bir misafir potansiyeli var. Bu anlamda da tarifeli seferlerin arttırılması büyük önem taşımaktadır.
Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı?
Turizmde faaliyet gösteren her ülke ciddi bir tanıtım ve pazarlama çalışması içerisinde. Biz, kamu ve sektör olarak bu işleri çok daha etkin ve çok daha hızlı, efektif gerçekleştirmek durumundayız. Kamu ve sektör işbirliğinin üst boyutlara taşınması gerekiyor. Karar verici noktasında olan herkesin, her birimin ciddi faaliyetler ortaya koyması ve projeler üretmesi gerekiyor. Bir araya daha sık gelerek etkili çalışmaların altına imza atılmalı. Herkese iyi sezonlar ve hayırlı kazançlar diliyorum.