Niksar, Tokat ‘a bağlı 33 bin nüfuslu bir ilçedir. Ekonomisi bazı küçük sanayi kuruşları olsa da genel anlamda tarıma dayanmaktadır. Dar sokaklarında yürüyenler, tükenmek bilmeyen yokuşlarında nefes nefese kalanlar adeta tarihe bir yolculuk yapar. Son yıllarda kentin turizme kazandırılması için önemli çalışmalar yapılıyor.
Dolu Dolu Tarih
Niksar’ın en önemli turistik değeri tarihi açıdan çok zengin olması; Roma İmparatorluğundan Bizans’a, İlhanlılardan Danişmenlilere, Selçuklulardan Osmanlılara bir çok medeniyetten izler taşımasıdır.Karadeniz’i güney topraklarına bağlayan yol üzerinde bulunan Niksar’da Hititler, Persler, Pontuslular, Romalılar, Bizanslılar, Danişmendler, Selçuklular ve Osmanlılar hüküm sürmüş. Kent, Pontus Krallığı döneminde “Caberia” adıyla anılmış. Romalılar döneminde ise “Diopolis”, “Sebaste” ve en yaygın olarak“Neocaeserea (Sezar’ın yeni şehri)” adları kullanılmış. Evliya Çelebi’ye dayanılarak kentin adının “Nik Hisar” yani “iyi hisar” sözcüğünden türediği de rivayet olunmakta. Kent Danişmentliler Devletine bir süre başkentlik yapmış, ilim ve kültür merkezi haline getirilmiştir. Öyle ki Anadolu’da ilk tıp üniversitesi Nizameddin Yağıbasan tarafından Niksar’da yapılmıştır.
Nereler Gezilmeli?
Niksar Kalesi
Kente hakim bir tepenin üzerinde bulunan kalenin yapım tarihi bilinemeyecek kadar eski. Ancak, veriler kalenin Roma döneminde inşa edildiğini, Bizans, Pontus, Danişmend ve Selçuklu dönemlerinde genişletildiğini işaret etmekte. Diyarbakır kalesinden sonra Türkiye’nin en büyük ikinci kalesidir.. Kale iç, orta ve dış olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. İç kalenin büyük bir kısmı günümüze gelebilmiş; orta ve dış kalenin ise depremler münasebetiyle bazı bölümleri ayakta kalabilmiş. Günümüzde kale restore edilmiş park haline dönüştürülerek turizme kazandırılmış. Burada çevrede bulunan bazı taş eserler de sergilenmekte olup adeta açık hava müzesi niteliğindedir.
Anadolu’daki ilk tıp üniversitesi Yağıbasan Medresesi’de kalede yer almakta. 1939 ve 1942 depremlerinden önemli ölçüde hasar gören aslını korur vaziyette restore edilmiş. Medresenin hemen yanında da Yağıbasan Türbesi bulunmaktadır. Niksar Kalesini ne kadar anlatsak az gelir.
Biz sözü şarkılara bırakalım:
“Kalenin Bedenleri (Yar Yar Yar Yandım)
Koyverin Gidenleri (Ninanay Canım Ninanay Nay)
İpek Bürük Bürünmüş (Yar Yar Yar Yandım)
Niksar’ın Fidanları (Ninanay Canım Ninanay Nay)”
Arasta
Arasta çarşısında alışveriş merkezlerinin egemenliğine karşı dimdik ayakta duran ve tarihe meydan okuyan çok sayıda dükkanlar görmeniz mümkün. Burada bulunan küçük bir çeşme II. Abdülhamit döneminde inşa edilmiş. Yakınlarında bulunan ve “mahfel” adıyla bilinen kahvehane ise Anadolu’nun en özgün “kültürel” yapılarından biri. Erzurumlu Emrah, Cahit Külebi gibi şairlerin uğrak yeri… Kahvehanenin hemen yanında, Çanakçı çayı üzerinde bulunan tek gözlü Leylekli Köprü, görülmesi gereken bir diğer eser. Roma döneminden kalma bu köprü adeta Anadolu’nun Mostar’ı niteliğinde. Devşirme taştan inşa edilen bir köprünün üzerinde bulunan ve muhtemelen yakınlarda bulunan bir Roma kentinden devşirilen “ağzında yılan tutan leylek” figürü köprüye adını vermiş. Biraz ileride de Seğmenli Köprüsü yer almakta. Yakın zamanda çekimleri Niksar’da tamamlanan, Boyut Film yapımcılığında Niksar’ın Arasta Çarşısında ki Avm direnişini anlatan ÇARŞI PAZAR filmi 27 Şubat’ta vizyona girecek!..
İlhanlı döneminden kalma Çöreği Büyük Camii, Ulu Camii, Lülecizade Kardeşler Çeşmesi, Danişmend Gazi Türbesi, Hükümet Konağı, Cin Camii, Akyapı Kümbeti, Kolag Tekkesi, Kırkkızlar Kümbeti, Roma Arsenali, Tonos Kilisesi kentin mutlaka görülmesi gereken diğer tarihi mekanları…
Çamiçi Yaylası
Öte yandan tarihi yanının sıra Çamiçi Yaylası’nda piknik, doğa yürüyüşü ve kamp yapabilirsiniz. Yaylada gündüzleri pür toplanır ve akşama ateş yakılarak çevresinde şarkı söylenir. Köze patates gömülüp sabah yenir. Akşam yol boyu yürüyüşlerinde yaylanın o müthiş havası ciğerlere çekilir. Kebabın yanında koyun yoğurdu yenir ve üstüne buz gibi yayla suyu içilir. Niksar dışından gelen konuklarımız için çeşitli tesisler de hizmet vermektedir